Hình ảnh tổng hợp một số phiên rà soát tình trạng thực thi các công ước của Liên Hiệp Quốc tại Việt Nam.
Sắp tới đây, vào tháng 7 năm 2025, Liên Hiệp Quốc sẽ tiến hành phiên rà soát việc thực thi Công Ước Quốc Tế Về Các Quyền Dân Sự Và Chính Trị (International Covenant on Civil and Political Rights – ICCPR) với nhà nước Việt Nam.
ICCPR là một công ước quan trọng của Liên Hiệp Quốc và được coi là một văn kiện quan trọng nhất trong hệ thống luật nhân quyền quốc tế. Văn kiện này ra đời năm 1966 và được hầu hết các quốc gia thành viên của Liên Hiệp Quốc ký kết và tham gia.
Chính quyền Cộng Sản Việt Nam tham gia công ước này kể từ năm 1982. Tính đến nay, chính quyền Việt Nam đã chấp nhận ba kỳ rà soát trước Liên Hiệp Quốc vào các năm 1989, 2001 và 2017.
Theo thông tin công khai trên trang web của Liên Hiệp Quốc thì tại chu kỳ rà soát lần thứ nhất, lẽ ra chính quyền Việt Nam phải nộp báo cáo vào ngày 23 tháng 12 năm 1983. Tuy nhiên mãi tới ngày 7 tháng 7 năm 1989 họ mới nộp bản báo cáo này.
Tương tự như vậy, lẽ ra chính quyền Việt Nam phải nộp báo cáo cho chu kỳ rà soát lần thứ nhì vào ngày 31 tháng 7 năm 1991. Tuy nhiên cũng mãi tới ngày 3 tháng 4 năm 2001 họ mới nộp bản báo cáo này.
Việc nộp báo cáo cho chu kỳ rà soát lần thứ ba của chính quyền Việt Nam đã lập kỷ lục với chính họ về sự chậm trễ. Theo quy định, lẽ ra họ phải nộp báo cáo cho Liên Hiệp Quốc chậm nhất vào ngày 1 tháng 8 năm 2004 nhưng phải tới tận ngày 22 tháng 12 năm 2017 họ mới nộp bản báo cáo này.
Là một phần của cơ chế rà soát, Liên Hiệp Quốc khuyến khích các tổ chức xã hội dân sự nộp các bản báo cáo của riêng mình đánh giá về tình hình thực thi các công ước của quốc gia được mang ra kiểm định. Trong chu kỳ rà soát lần thứ ba và chuẩn bị cho lần rà soát thứ tư sắp tới đây, BPSOS là một số những tổ chức theo dõi nhân quyền tại Việt Nam đã nộp các bản báo cáo như vậy cho Liên Hiệp Quốc. Không những vậy, BPSOS còn phối hợp để nâng đỡ nhiều tổ chức nhân quyền khác của người Việt cùng thực hiện các bản báo cáo chung để giúp Liên Hiệp Quốc có thêm nhiều cứ liệu phục vụ phiên rà soát.
Vào đầu tháng 3 vừa qua, chính quyền Việt Nam cũng vừa tham gia phiên rà soát của Liên Hiệp Quốc về việc thực thi Công Ước Về Quyền Người Khuyết Tật tại Việt Nam với nhiều lời hứa hẹn. Vì vậy, trong thời gian này BPSOS cũng đang tiến hành các hoạt động thu thập các chứng cứ để phiên rà soát ICCPR có thêm các chất vấn lại về các vấn đề mà chính quyền Việt Nam vừa hứa.
Chuyên gia Liên Hiệp Quốc tiếp tục làm việc với BPSOS về tình trạng tra tấn ở Việt Nam và Thái Lan
Ngày 6, 7 và 8 tháng 5 năm 2025 vừa qua tại Nepal, báo cáo viên đặc biệt về chống tra tấn của Liên Hiệp Quốc – bà Tiến Sĩ Alice Jill Edwards và tổ chức Liên Minh Chống Tra Tấn đã tổ chức thành công các phiên điều trần về tình trạng tra tấn với một số nạn nhân đến từ các khu vực khác nhau trên thế giới.
Chuẩn bị cho phiên rà soát Nhà nước Việt Nam về Công ước chống tra tấn
Vừa qua tại Nepal vào đầu tháng 5, một nạn nhân người Việt bị tra tấn đã có cơ hội gặp và kể lại câu chuyện của mình với Báo cáo viên Đặc biệt về tra tấn của Liên Hiệp Quốc.
